ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราชคลองแห

ชื่อสมุนไพร หญ้าหนูต้น

ชื่ออื่นๆ โก่กำแล่น (ชัยภูมิ) หางไก่เถื่อน (อุบลราชธานี); มะพร้าวป่า ศรีคันไชย (เชียงใหม่) ; หญ้าหนู (ปน) หอมแดง (กลาง) ลำพัน (จันทบุรี) ศรีคันไชย (เชียงใหม่) ว่านเคียงปืน

ชื่อวิทยาศาสตร์ Dianella ensifolia (L.) DC.

ชื่อพ้อง

ชื่อวงศ์ Liliaceae

• ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

หญ้าหนูต้น เป็นไม้ล้มลุก มีความสูงจากพื้นดินประมาณ 30-60 เซนติเมตร นอกจากส่วนที่อยู่โผล่พ้นดินแล้ว หญ้าหนูต้นยังมีส่วนที่เป็นเหง้าใต้ดินที่ขึ้นในลักษณะเป็นกอขนาดเล็กด้วย

• ใบหญ้าหนูต้น จะเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ แตกเป็นกระจุกที่โคนต้นอยู่ในระนาบเดียวกัน และห่อเรียงสลับกันขึ้นมาจากโคนต้นลักษณะใบเป็นรูปขอบขนานหรือรูปหอก ขนาดกว้างประมาณ 1-4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 20-60 เซนติเมตร ฐานใบมน ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ก้านใบแผ่เป็นแผ่นและหุ้มซ้อนกัน

• ดอกหญ้าหนูต้น ออกเป็นช่อ โดยออกดอกบริเวณซอกใบที่โคนต้นหรือออกที่ปลายกิ่ง มีใบประดับขนาดใหญ่รองรับ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีสีขาวแกมม่วงและมีลักษณะที่เหมือนกัน โดยมีลักษณะเป็นหลอดเล็กๆ ปลายแยกเป็นกลีบ 6 กลีบ ภายในดอกมีเกสรเพศผู้สีเหลือง 6 อัน

• ผลหญ้าหนูต้น มีลักษณะเป็นทรงกลม ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อสุกจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงอมน้ำเงินหรือสีม่วงเข้ม ผลมี 3 พู ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 0.8 เซนติเมตร ภายในผลมีเมล็ดเล็กๆ ลักษณะเมล็ดเป็นทรงรีและปลายค่อนข้างแหลม

สรรพคุณหญ้าหนูต้น :

• ใบ บำรุงกำลังทางเพศ

• ราก แก้อาการท้องผูก ช่วยขับลม บำรุงกำลังทางเพศ บำรุงกำหนัด และขับปัสสาวะ

• ทั้งต้น รักษาโรคมะเร็ง รักษาแผลเรื้อรังที่เน่าหรือรักษายาก